รถยนต์ BMW E34 525i ของผมยังไม่เคยได้รับการถ่ายน้ำมันเบรกเลย มีซ่อมเล็ก ๆ บ้าง ไล่ลมแล้วเติมน้ำมันเบรกให้พอดี ก็ขับใช้งานเรื่อย ๆ เมื่อหลายปีก่อนเคยอยากจะเปลี่นถ่ายน้ำมันเบรก ให้ช่างที่ศูนย์เขาดูให้ ช่างเขาเอารถออกไปขับทดสอบบนไฮเวย์ พอกลับมาเขาก็บอกว่า เบรกดีมาก ไม่ต้องทำอะไร สรุป คือ ตั้งแต่บัดนั้นมายังไม่ได้เปลี่ยน
วิธีการถ่ายน้ำมันเบรก โดยทั่วไป ทำได้ 3 วิธี คือ
- วิธีใช้เท้าคนเหยียบ (Manual Bleeding) เป็นวิธีคลาสสิค อู่ไหนๆ ก็ทำแบบนี้ ใช้คนอย่างน้อย 2 คน คนหนึ่งนั่งอยู่ในรถ ใช้เท้าเหยียบแป้นเบรกถี่ๆ 3-4 ครั้งแล้วเหยียบกดแป้นเบรกไว้ อีกคนหนึ่งจะอยู่ที่ล้อ คอยไขประแจเปิดปิดน๊อตถ่ายน้ำมันเบรกให้น้ำมันเบรกไหลพุ่งออกมา ซึ่งเขาจะสื่อสารกันแบบตะโกนเสียงดัง เอ้า... ปั๊ม ๆ ๆ ... เหยียบ ... ปั๊ม ๆ ๆ ... เหยียบ ทำไปหลายครั้ง จนกว่าน้ำมันเบรกจะออกมาแบบเพียวๆ ไม่มีฟองอากาศปน จึงจะหยุด เรียกว่าไล่ลมเบรก ถ้าเป็นการถ่ายน้ำมันเบรก ก็จะหยุดตอนที่น้ำมันเบรกเปลี่ยนสีเป็นสีของน้ำมันเบรกใหม่
- วิธีใช้แรงดัน (Pressure Bleeding) วิธีนี้เห็นมีเครื่องมือขายในเว็บต่างประเทศ เป็นถังพลาสติก สูบลมเข้าไปดันน้ำมันเบรกใหม่ในกระปุกเติมให้ดันไล่น้ำมันเบรกเก่าในระบบไหลออกทางรูน๊อตถ่ายที่ล้อทั้งสี่ วิธีนี้สามารถทำคนเดียวได้ เขาโฆษณาว่าดีมาก ประสิทธิภาพสูงสุด ผมก็อยากได้เจ้าเครื่องมือนี้ แต่ยังไม่ได้ซื้อ เพราะคิดว่า จะลองทำอุปกรณ์ขึ้นมาเอง
- วิธีใช้แรงดูด (Vacuum Bleeding) ใช้แรงดูดของสุญญากาศ หรือใช้ปั๊มดูดน้ำมันเบรกเก่าออกที่รูถ่ายน้ำมันเบรกที่ล้อ เมื่อเติมน้ำมันเบรกใหม่เพิ่มที่กระปุก จะถูกดูดเข้ามาแทนน้ำมันเบรกเก่าในระบบ บางคนก็วิจารณ์ว่าไม่ค่อยดี เพราะมีฟองอากาศเนื่องจากน๊อตถ่ายน้ำมันไม่สนิทกับรู เท็จจริงอย่างไร ผมยังไม่เคยลอง
เล่าความล้มเหลว .... สร้างเครื่องมือถ่ายน้ำมันเบรก
แนวคิด ก็คือ จะใช้แรงดันลมที่อยู่ในยางอะไหล่ ไปดันน้ำมันเบรกในกระปุกให้ไหลไปตามท่อ ออกที่รูถ่ายน้ำมันที่ล้อ เมื่อเติมน้ำมันใหม่ที่กระปุก น้ำมันใหม่จะไล่น้ำมันเก่าออกและจะแทนที่ในระบบโดยสมบูรณ์ ไม่มีฟองอากาศอยู่ในระบบ
ผมสร้างเครื่องมือโดยใช้ฝาขวดยา ใส่น๊อตเพื่อต่อสายรับแรงดันลมจากยางอะไหล่ ใช้เกจวัดน้ำยาแอร์เป็นตัวช่วย ภาพประกอบด้านล่าง
ฝาขวดยา Centrum บังเอิญปิดได้พอดีกับกระปุกเติมน้ำมันเบรก เจาะติดน๊อตเข้าไป เพื่อใช้ลมเข้าไปดันน้ำมันเบรก
ยางอะไหล่ สูบลมเข้าให้เต็ม ต่อสายยาง เอาลมออกมาผ่านเกจ ปรับแรงดันส่งเข้าดันน้ำมันเบรกในกระปุก
ตอนที่คิดและสร้างเครื่องมือนี้ใช้เวลานานหน่อย แต่ตอนทดลองใช้เวลาประเดี๋ยวเดียว ได้ข้อสรุป เครื่องมือของผมไม่เวิร์ก ใช้ไม่ได้ ครั้นจะเพิ่มแรงดันลมก็กลัวประปุกน้ำมันเบรกแตก น้ำมันเบรกกระจาย เป็นเรื่องใหญ่ เลยเลิกทำวิธีนี้
ฟลุ๊ก ... ถ่ายน้ำมันเบรกแบบคลาสสิค .... ทำคนเดียว
ตอนที่ผมทำ ก็ไม่คิดว่าจะทำได้ ปกติจะทำกัน 2 คน แต่ผมจะลองทำคนเดียว ถ้าไม่ได้จึงจะเรียกผู้ช่วย ผมลองคลายน๊อตถ่ายน้ำมันเบรกที่ล้อหลังซ้ายไว้ประมาณ 1/2 รอบ ต่อสายยางใส่ขวดไว้ แล้วมาเหยียบแป้นเบรก ปั๊ม...ๆ ๆ ๆ หลายครั้ง สังเกตว่าน้ำมันในกระปุกไม่ลดเลย
ถ้างั้นลองติดเครื่องยนต์เพิ่มแรงเบรกหน่อย ลองเหยียบไป 4-5 ครั้ง คราวนี้เห็นผล น้ำมันเบรกในกระปุกลดลง แปลว่าสามารถไล่น้ำมันออกทางสายยางได้ ก็เหยียบต่อ สลับกับเติมน้ำมันเบรกใหม่ที่กระปุก พอใจมาก น้ำมันเบรกเก่าถูกไล่ออกที่สายยางเข้าอยู่ในขวด สีเข้มมาก ดำปี๋ .....
ทำการเติมน้ำมันใหม่ในกระปุกไม่ให้ขาด และเหยียบแป้นเบรกต่อเนื่อง น้ำมันเบรกใหม่เข้าไปแทนที่ในระบบ จนไหลออกมาที่สายยาง....ใสแจ๋ว เป็นสาวใช้.... ไม่เห็นฟองอากาศปนออกมาเลย แปลกใจ เฮ๊ย .... ทำไม มัยง่าย ยังงี้ (วะ) ... สงสัย จะ ... ฟลุ๊ก มั๊ง ..
ทำความเข้าใจ ระบบเบรกของ E34 สักเล็กน้อย
ดูรูปด้านบน เมื่อเหยียบแป้นเบรก น้ำมันเบรกในแม่ปั๊มจะถูกดันไปตามท่อ เข้าปั๊ม ABS ไหลออกไปตามท่อเข้าลูกสูบเบรกที่ล้อทั้งสี่ เพื่อกดให้ผ้าเบรกจับจานดิสก์
ภายในท่อน้ำมันเบรกต้องมีน้ำมันเบรกล้วนๆ อยู่ภายใน ไม่มีฟองอากาศ ไม่มีไอน้ำหรือความชื้น การเบรกจึงจะมีประสิทธิภาพ น้ำมันเบรกที่อยู่ในท่อเบรก เมื่อใช้ไปนานวัน น้ำมันเบรกเก่าจะมีสีคล้ำ หรือดำ สังเกตที่กระปุกเติมก็จะมีสีดำเหมือนกัน ซึ่งควรได้รับการถ่ายน้ำมันเบรกเก่าออก แล้วเติมน้ำมันเบรกใหม่เข้าไปแทน
วิธีการเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเบรกที่ผมทำ
ขั้นตอน
- ดูดน้ำมันเบรกเก่าในกระปุกเติมออกจนเกือบหมด
- เติมน้ำมันเบรกใหม่เข้าไปเกือบเต็มกระปุก
- หมุนเปิดน๊อตถ่ายน้ำมันเบรกที่ล้อ ออกประมาณครึ่งรอบ (ทวนเข็มนาฬิกาครึ่งรอบ)
- ต่อสายยางให้น้ำมันเบรกไหลเข้าขวด
- ติดเครื่องยนต์ เดินเบา
- ปฏิบัติการ เหยียบแป้นเบรกลงสุด แล้วปล่อยคืน เหยียบแป้นเบรกลงสุด แล้วปล่อยคืน ต่อเนื่องกันไป คือ เหยียบ-ปล่อย ไปเรื่อยๆ
ขณะปฏิบัติการ ต้องสังเกตระดับน้ำมันใหม่ในกระปุก หมั่นเติมอย่าให้ขาด ขณะเดียวกันก็ต้องสังเกตสีของน้ำมันเบรกที่เราไล่ออกไปตามสายยาง ว่าหมดน้ำมันเก่าหรือยัง - ถ้าในสายยางเป็นสีใสของน้ำมันใหม่ และไม่มีฟองกากาศอยู่ในท่อเลย แปลว่า งานเราสมบูรณ์ จัดการหมุนปิดน๊อตถ่ายน้ำมันเบรก (หมุนตามเข็มนาฬิกา .. แน่น)
- ลำดับการไล่น้ำมันเบรกที่ล้อ เริ่มจากล้อที่ไกลแม่ปั๊มมากที่สุดเป็นอันดับแรก ไล่ที่ล้อที่ใกล้ที่สุดเป็นลำดับสุดท้าย ดังนี้
- ล้อหลังขวา
- ล้อหลังซ้าย
- ล้อหน้าขวา
- ล้อหน้าซ้าย
การเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเบรก ..... ตอนแรกผมไม่ค่อยจะกล้าทำ แต่เมื่อลงมือทำ พบว่าทำได้สำเร็จ ......
ลองอ่านดู แล้วจะรู้ว่า ทำไม มันง่าย ยังงี้.... ( วะ)